Đồi mồi là một tình trạng tăng sắc tố thường gặp ở cả nam và nữ, nhất là sau tuổi 40. Tuy không ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, nhưng những đốm đồi mồi lại khiến làn da kém đều màu và trông già hơn so với tuổi thật. Cùng RiTANA tìm hiểu chi tiết trình trạng này qua bài viết dưới đây nhé!
Đồi mồi là những đốm sắc tố màu nâu, xám nhạt hoặc đen xuất hiện trên bề mặt da, thường có hình tròn hoặc bầu dục, kích thước từ vài mm đến vài cm. Đây là tình trạng tăng sắc tố da do sự tích tụ melanin (sắc tố tạo màu da) ở lớp thượng bì, thường gặp ở những vùng tiếp xúc nhiều với ánh nắng như mặt, mu bàn tay, cánh tay, vai và lưng. Đốm nâu xuất hiện phổ biến ở người trên 40 tuổi, song vẫn có thể gặp ở người trẻ nếu thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng hoặc không bảo vệ da đúng cách.
Vết đồi mồi xuất hiện là kết quả của nhiều tác động lâu dài lên làn da. Từ ánh nắng mặt trời, quá trình lão hóa đến thói quen sinh hoạt và môi trường, mỗi yếu tố đều góp phần thúc đẩy sự hình thành các đốm nâu. Cụ thể:
Ánh nắng là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra các nốt đồi mồi, đặc biệt khi da tiếp xúc trực tiếp trong thời gian dài mà không được bảo vệ. Tia UVA có khả năng xuyên sâu vào trung bì, phá hủy collagen và elastin, trong khi tia UVB tác động trực tiếp lên lớp thượng bì, kích thích tế bào melanocyte tăng sản xuất melanin. Khi lượng melanin được tạo ra quá mức và phân bố không đồng đều, chúng tích tụ tại một số điểm trên bề mặt da, tạo thành các đốm nâu hoặc xám đặc trưng của tình trạng này.
Đốm lão hóa hay còn gọi tăng sắc tố do tuổi tác thường bắt đầu từ sau tuổi 30–40. Lúc này, tốc độ tái tạo tế bào da giảm dần, lớp màng bảo vệ tự nhiên của da trở nên mỏng manh hơn, khiến da dễ tổn thương trước tác động từ tia UV, ánh sáng xanh và các tác nhân oxy hóa khác. Kết quả là các cụm melanin tập trung ngày càng nhiều tại một số vị trí, tạo thành các mảng hoặc đốm đồi mồi rõ rệt, khiến da trông kém mịn màng và già hơn tuổi thật.
Quá trình lão hóa tự nhiên cùng tác động của môi trường là yếu tố hình thành các vết đồi mồi trên da
Rối loạn nội tiết tố cũng là một yếu tố góp phần gây ra các nốt đồi mồi, đặc biệt ở phụ nữ trong giai đoạn mang thai, sau sinh, tiền mãn kinh hoặc mãn kinh. Khi nội tiết tố, đặc biệt là Estrogen và Progesterone bị mất cân bằng, hoạt động của tế bào melanocyte sẽ bị ảnh hưởng, làm kích thích sản xuất melanin nhiều hơn, từ đó góp phần hình thành các đốm nâu sẫm màu.
Chế độ ăn thiếu rau xanh, trái cây và các thực phẩm giàu chất chống oxy hóa (vitamin C, vitamin E, beta-carotene) có thể làm giảm khả năng bảo vệ và phục hồi da trước tác động của ánh nắng và môi trường. Lâu dần, các đốm sẽ hình thành và ngày càng đậm màu.
Một số loại thuốc, đặc biệt là thuốc tránh thai, thuốc kháng sinh nhóm tetracyclin, thuốc chống viêm không steroid (NSAID), thuốc lợi tiểu thiazid, một số thuốc hóa trị hoặc điều trị bệnh lý tim mạch… cũng có thể là yếu tố góp phần hình thành đốm gan trên da. Các hoạt chất trong thuốc làm da trở nên nhạy cảm hơn với ánh, khiến tia UV kích thích sản sinh melanin quá mức, từ đó hình thành các đốm nâu, đồi mồi.
Một số nhóm người do đặc điểm cơ địa, tuổi tác, lối sống hoặc môi trường tiếp xúc sẽ dễ xuất hiện các đốm nâu sớm và rõ hơn. Một số đối tượng có nguy cơ bị gồm:
Việc nhận biết sớm các dấu hiệu không chỉ giúp phân biệt các vấn đề tăng sắc tố khác mà còn hỗ trợ can thiệp cải thiện và phòng ngừa kịp thời:
Màu sắc của đồi mồi thường thay đổi tùy vào mức độ tích tụ melanin và thời gian tồn tại, cụ thể:
Đặc điểm chung là màu sắc đốm lão hóa đậm hơn vùng da xung quanh, ranh giới rõ ràng và có xu hướng tăng độ sẫm khi da tiếp xúc nhiều với ánh nắng hoặc ánh sáng mạnh.
Kích thước của đốm khá đa dạng, thay đổi tùy vào thời gian hình thành và mức độ tích tụ melanin:
Kích thước có thể tăng lên nhanh hơn nếu tiếp xúc thường xuyên với ánh nắng mặt trời mà không có biện pháp bảo vệ.
Hình dáng của đốm lão hóa thường khá đặc trưng và dễ nhận biết:
Đồi mồi thường xuất hiện ở những vùng da thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng hoặc ánh sáng mạnh trong thời gian dài. Các vị trí phổ biến gồm:
Ngoài mặt, các đốm còn xuất hiện ở các vị trí khác như tay, chân
Để chẩn đoán bác sĩ thường dựa trên thăm khám lâm sàng, kết hợp với một số phương pháp hỗ trợ để phân biệt với các vấn đề tăng sắc tố hoặc tổn thương da khác:
Bác sĩ sẽ hỏi về tuổi, thời gian xuất hiện đốm đồi mồi, thói quen tiếp xúc nắng, sử dụng kem chống nắng, tiền sử gia đình, bệnh lý nội tiết hoặc thuốc đang dùng. Điều này giúp xác định yếu tố nguy cơ gây ra tình trạng này.
Đồi mồi thường có màu nâu nhạt đến nâu sẫm hoặc xám, hình tròn hoặc bầu dục, bề mặt phẳng, ranh giới rõ. Vị trí tập trung ở vùng da hở như mặt, mu bàn tay, vai, cổ, cánh tay. Không gây đau hay ngứa, chỉ ảnh hưởng thẩm mỹ.
Dưới ánh sáng phóng đại, bác sĩ có thể quan sát cấu trúc sắc tố, độ sâu của melanin và loại trừ các tổn thương da khác như nốt ruồi bất thường, dày sừng ánh sáng hay ung thư da.
Trong trường hợp nghi ngờ hoặc tổn thương da có dấu hiệu bất thường (thay đổi nhanh về màu, kích thước, hình dạng, bề mặt loét hoặc chảy máu), bác sĩ có thể chỉ định sinh thiết để phân tích mô học, chẩn đoán, loại bỏ bệnh lý ác tính.
Để cải thiện tình trạng này cần kết hợp chăm sóc tại nhà cùng các phương pháp điều trị đồi mồi chuyên sâu. Dưới đây là một số phương pháp cải thiện phổ biến:
Sử dụng kem hoặc thuốc đặc trị đồi mồi là phương pháp cải thiện nhanh chóng, nhờ chứa các hoạt chất như hydroquinone, retinoid, acid kojic, niacinamide, AHA/BHA giúp ức chế sản sinh melanin, tẩy tế bào chết và thúc đẩy tái tạo da, từ đó làm mờ các đốm nâu. Khi áp dụng, cần chọn sản phẩm uy tín, sử dụng đúng hướng dẫn và kết hợp chống nắng ban ngày để ngăn tái phát. Một số hoạt chất mạnh như hydroquinone hoặc tretinoin nên dùng theo chỉ định bác sĩ để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
Liệu pháp loại bỏ đồi mồi bằng công nghệ là giải pháp hiện đại giúp xóa mờ nhanh chóng các đốm nâu nhờ tác động trực tiếp vào sắc tố melanin mà không ảnh hưởng nhiều đến vùng da xung quanh. Một số phương pháp phổ biến gồm laser trị đồi mồi, IPL (ánh sáng xung cường độ cao), peel da hóa học hoặc liệu pháp vi kim kết hợp dưỡng chất.
Các kỹ thuật này giúp phá vỡ melanin, kích thích tái tạo tế bào mới và cải thiện kết cấu da. Kết quả thường thấy rõ sau vài buổi điều trị, nhưng để duy trì lâu dài, cần kết hợp chăm sóc và bảo vệ da tại nhà. Việc lựa chọn công nghệ phù hợp nên được thực hiện bởi bác sĩ da liễu để đảm bảo an toàn và hạn chế nguy cơ sẹo hoặc tăng sắc tố sau điều trị.
Da đồi mồi không chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ mà còn là dấu hiệu của quá trình lão hóa da, vì vậy việc phòng ngừa từ sớm bằng các biện pháp dưới đây là rất quan trọng:
Ánh nắng là nguyên nhân chính gây hình thành đồi mồi, vì vậy cần thoa kem chống nắng có chỉ số SPF trên 50 hằng ngày, kể cả khi trời râm, và bôi lại sau mỗi 2–3 giờ. Kết hợp che chắn bằng áo dài tay, mũ rộng vành, kính râm, đồng thời hạn chế ra ngoài trong khung giờ 10h–16h khi tia UV mạnh nhất.
Thoa kem chống nắng mỗi ngày để bảo vệ, ngăn ngừa đồi mồi xuất hiện
Duy trì thói quen tẩy tế bào chết 1–2 lần/tuần để loại bỏ lớp da sừng già cỗi, kết hợp dưỡng ẩm hằng ngày giúp duy trì hàng rào bảo vệ da. Sử dụng sản phẩm chứa vitamin C, niacinamide hoặc retinol để hỗ trợ làm sáng, chống oxy hóa và giảm hình thành sắc tố.
Bổ sung nhiều rau xanh, trái cây giàu vitamin C, E và beta-carotene như cam, cà rốt, cà chua để bảo vệ da từ bên trong. Tăng cường thêm thực phẩm giàu omega-3 như cá hồi, hạt chia, quả óc chó, đồng thời uống 2–2,5 lít nước/ngày để duy trì độ ẩm và sự đàn hồi của da.
>>>Xem thêm: Da đồi mồi nên ăn gì?
Ngủ đủ 7–8 tiếng mỗi đêm giúp cơ thể phục hồi và tái tạo da, giảm nguy cơ lão hóa sớm. Giữ tinh thần thoải mái bằng cách tập yoga, thiền hoặc tập thể dục, đồng thời hạn chế rượu bia, không hút thuốc lá để bảo vệ làn da khỏi tác hại của gốc tự do.
Nên kiểm tra da 6–12 tháng/lần để phát hiện sớm các thay đổi bất thường. Khi xuất hiện đốm nâu mới hoặc đồi mồi thay đổi kích thước, màu sắc, cần đi khám ngay để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh tiến triển nặng hoặc nhầm lẫn với bệnh lý khác.
Da bị đồi mồi thường không nguy hiểm, vì đây chủ yếu là tình trạng tăng sắc tố lành tính do lão hóa, tác động của ánh nắng hoặc rối loạn sắc tố. Tuy nhiên, nếu các đốm thay đổi về kích thước, màu sắc, bờ viền hoặc kèm theo triệu chứng ngứa, chảy máu, loét, có thể là dấu hiệu của tổn thương da tiền ung thư hoặc ung thư da, cần đi khám ngay.
Đa số trường hợp, đồi mồi trên da không gây ngứa hay khó chịu, chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ. Tuy nhiên, nếu bệnh gây ngứa, rát, chảy máu hoặc loét, đó có thể là dấu hiệu viêm nhiễm hoặc tổn thương da ác tính, cần đi khám sớm để kiểm tra.
Da bị đồi mồi không phải là nám, dù cả hai đều là tình trạng tăng sắc tố da. Đốm gan thường là các đốm tròn hoặc bầu dục, màu nâu nhạt đến nâu đậm, xuất hiện chủ yếu ở vùng da tiếp xúc nhiều với nắng như mặt, mu bàn tay, cánh tay; nguyên nhân chủ yếu do lão hóa và tia UV. Trong khi nám là mảng hoặc đốm màu nâu vàng đến nâu sẫm, phân bố đối xứng, thường ở mặt; nguyên nhân liên quan nhiều đến rối loạn nội tiết, di truyền, ánh nắng và yếu tố môi trường.
Không phải tàn nhang. Đồi mồi thường xuất hiện ở người trung niên, lớn tuổi do lão hóa và phơi nhiễm ánh nắng trong thời gian dài, có kích thước lớn và màu nâu đậm. Tàn nhang thường nhỏ, nhạt màu, xuất hiện ở người trẻ và đậm lên vào mùa hè và nhạt vào mùa đông.
Đồi mồi là tình trạng tăng sắc tố da thường gặp, tuy không nguy hiểm nhưng ảnh hưởng lớn đến thẩm mỹ và tâm lý. Việc hiểu rõ nguyên nhân, điều trị tình trạng này sớm sẽ giúp da sáng khỏe và đều màu hơn.
Cách làm trắng da toàn thân từ nguyên liệu thiên nhiên là phương pháp làm đẹp được áp dụng phổ biến hiện nay nhờ ưu điểm tiện lợi, chi phí thấp và có thể tự thực hiện tại nhà. Dưới đây là 10 cách dưỡng da toàn thân trắng khỏe và mềm mịn cho hội chị em. TOP 10 cách làm trắng da toàn thân tại nhà từ nguyên liệu thiên nhiên Làm trắng da toàn thân tại nhà với...
Hiện có nhiều phương pháp làm trắng da dành cho phái đẹp, trong đó có các dịch vụ truyền trắng gây chú ý trong thời gian gần đây. Tuy nhiên, phương pháp truyền trắng da có an toàn không, có được Bộ Y Tế cấp phép không? Bài viết dưới đây sẽ là lời giải đáp cho bạn. Truyền trắng da là gì? Truyền trắng da là phương pháp truyền dẫn trực tiếp vào tĩnh mạch các dưỡng chất có...
Hàng triệu phụ nữ Việt chia sẻ với nhau về tác dụng viên uống RiTANA như bí quyết làm đẹp ghi điểm tuyệt đối, giúp làn da luôn rạng ngời và tỏa sáng. Cùng tìm hiểu và khám phá những lý do khiến RiTANA đang từng bước trở thành “cực phẩm” trên thị trường làm đẹp da. 1. Tác dụng viên uống RiTANA RiTANA là sản phẩm được bào chế dưới dạng viên theo công nghệ tiên tiến của Mỹ,...
Khi có dấu hiệu nám da, chắc hẳn các chị em đều cảm thấy mất tự tin khi giao tiếp? Khá nhiều người đã áp dụng mọi phương pháp nhưng vẫn chưa thể điều trị nám thành công. Đó có thể là do chữa trị chậm trễ hoặc thực hiện sai cách. Các chuyên gia
Đồi mồi ở người già thường liên quan đến lão hóa da, rối loạn sắc tố và tác động từ môi trường. Nếu không xử lý đúng cách, các đốm này sẽ ngày càng sậm màu và lan rộng, gây mất thẩm mỹ. Cùng RiTANA tìm hiểu nguyên nhân hình thành và cách điều trị an toàn với những người đang gặp phải tình trạng này. Da đồi mồi ở người già do đâu? Đồi mồi là tình trạng thường...
Đồi mồi là những đốm sẫm màu, xuất hiện trên da do tác động của ánh nắng mặt trời, lão hóa hoặc rối loạn sắc tố, khiến làn da kém đều màu và thiếu sức sống. Bên cạnh các phương pháp chăm sóc từ bên ngoài, chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ cải thiện tình trạng này. Lựa chọn thực phẩm giàu dưỡng chất giúp nuôi dưỡng làn da từ bên trong, đồng...
