11 nguyên nhân gây sạm da mặt ở phụ nữ phổ biến hiện nay

Da mặt bị sạm có thể là do thói quen chăm sóc da sai cách, tiếp xúc nhiều ánh nắng mặt trời hoặc rối loạn nội tiết tố. Theo đó, để tìm được phương pháp điều trị phù hợp cần phải xác định rõ nguyên nhân gây sạm da. Dưới đây là những chia sẻ về 10 nguyên nhân gây sạm da mặt phổ biến nhất hiện nay mà bạn không nên bỏ qua.

Sạm da và biểu hiện của da bị sạm

Sạm da là hiện tượng tăng sắc tố trên da khiến da trở nên tối màu hoặc xuất hiện các đốm màu nâu, đen trên da. Bất kỳ ai cũng có thể bị sạm, nám nếu không chăm sóc da đúng cách hoặc do quá trình lão hóa tự nhiên. Ngoài ra, da mặt bị sạm còn có thể là dấu hiệu của một số bệnh lý tiềm ẩn. Biểu hiện khi da bị sạm là xuất hiện các đốm/mảng đen hoặc nâu rõ rệt trên bề mặt da, da khô, sần sùi, tối màu.

Nguyên nhân gây sạm da mặt phổ biến

Các tác động từ bên ngoài hoặc bên trong cơ thể chính là những nguyên nhân sạm da mặt.

1. Do tia UV trong ánh nắng mặt trời

Tia UV, cụ thể là tia UVA và UVB trong ánh nắng mặt trời là nguyên nhân gây sạm da mặt hàng đầu. Tia UVB là loại tia có bước sóng ngắn và có khả năng gây tổn thương trực tiếp lên DNA của tế bào da, dẫn đến sạm da. (1) Tia UVB kích thích sản xuất melanin khiến da tối màu hơn như là một phản ứng tự nhiên để bảo vệ da khỏi tổn thương. Trong khi đó, UVA có bước sóng dài hơn UVB và không gây bỏng da, nhưng tia UVA có khả năng xuyên sâu vào da, phá hủy collagen và elastin, gây lão hóa da, đồng thời góp phần làm tăng sắc tố da.

2. Da tiếp xúc nhiều với các thiết bị điện tử

Các thiết bị điện tử như máy tính, điện thoại di động và các loại màn hình phát ra ánh sáng xanh có thể ảnh hưởng đến da theo nhiều cách khác nhau. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng, ánh sáng xanh có khả năng làm tăng sinh melanin, khiến da bị sạm, đặc biệt đối với những người có da nhạy cảm. Bên cạnh đó, bức xạ từ các thiết bị điện tử, mặc dù rất thấp nhưng nếu tiếp xúc dài lâu vẫn có thể ảnh hưởng đến da, gây lão hóa da sớm và các vấn đề khác như sạm nám, tàn nhang,…

3. Do nội tiết tố trong cơ thể

Rối loạn nội tiết tố là một trong những nguyên nhân da mặt bị sạm màu phổ biến, đặc biệt ở những người trên 40 tuổi. Sự thay đổi nồng độ của các hormone estrogen và progesterone, đặc biệt trong giai đoạn tiền mãn kinh, mãn kinh hoặc mang thai, có thể kích thích sản sinh melanin quá mức ở một số vùng da nhất định, gây ra hiện tượng sạm và nám da. (2)

4. Da dễ bị sạm đen do dùng một số loại thuốc

Sử dụng một số loại thuốc cũng có thể là nguyên nhân gây sạm da do tăng nhạy cảm với ánh sáng mặt trời hoặc gây rối loạn quá trình sản sinh melanin. Các nhóm thuốc phổ biến có thể gây ra tình trạng này là thuốc tránh thai, thuốc kháng sinh, thuốc chống viêm không steroid, thuốc điều trị tiểu đường, các loại thuốc chống loạn thần,…

5. Da thường xuyên bị khô, thiếu độ ẩm

Da khô và thiếu ẩm là một trong những nguyên nhân gây sạm da mặt. Khi da không được cung cấp đủ độ ẩm, thường xuyên bị khô dễ bị tổn thương bởi các yếu tố môi trường như ánh nắng mặt trời, ô nhiễm, gió bụi,… Bên cạnh đó, khi da mất đi độ ẩm cần thiết quá trình tái tạo tế bào bị chậm lại, làm xuất hiện các nếp nhăn, da kém đàn hồi và màu da không đều, có thể xuất hiện các mảng sạm màu.

6. Dùng mỹ phẩm không phù hợp rất dễ làm da sạm

Sử dụng mỹ phẩm không phù hợp có thể dẫn đến nhiều vấn đề về da trong đó có tình trạng da sạm đen. Bạn nên tìm hiểu rõ về loại da của mình để tìm mua những sản phẩm phù hợp. Nếu da nhạy cảm tránh dùng các loại mỹ phẩm có cồn, hương liệu hay chất bảo quản mạnh (như parabens) dễ làm da bị viêm hoặc dị ứng, khiến da yếu dẫn đến thâm sạm.

Ngoài ra, bạn cũng nên cẩn thận với mỹ phẩm chứa các thành phần nhạy cảm với ánh sáng (photosensitive) như acid retinoic, (3) alpha hydroxy acid (AHA) hoặc một số loại tinh dầu. Da tiếp xúc với ánh sáng mặt trời sau khi sử dụng những sản phẩm này mà không được bảo vệ, có thể gây sạm da hoặc bỏng nắng.

7. Cơ thể thiếu vitamin cần thiết cho da

Cơ thể thiếu các dưỡng chất thiết yếu cũng có thể là nguyên nhân da mặt bị sạm màu, đặc biệt là các nhóm vitamin cần thiết cho da như vitamin C, vitamin E, vitamin B3 (niacinamide), vitamin B5 (pantothenic acid), vitamin D,… Khi cơ thể thiếu hụt những vitamin này da dễ bị tổn thương, mất đi độ đàn hồi, không được bảo vệ đầy đủ, từ đó giảm khả năng chống lại tác động của môi trường và các gốc tự do.

8. Thói quen thức khuya

Thói quen thức khuya ảnh hưởng tiêu cực đến làn da, đồng thời cũng là một trong những nguyên nhân phổ biến gây ra sạm da. Ban đêm, đặc biệt trong giấc ngủ sâu, là thời điểm cơ thể thực hiện các quá trình tái tạo và sửa chữa tế bào da bị hư tổn. Thức khuya làm gián đoạn hoặc rút ngắn thời gian tái tạo tế bào da mới. Kết quả là da bị xỉn màu theo thời gian, thiếu sức sống và dễ bị tổn thương.

9. Tinh thần căng thẳng kéo dài

Khi cơ thể căng thẳng, tuyến thượng thận sẽ tăng cường sản xuất hormone cortisol nhiều hơn mức bình thường, vì vậy đây cũng là một trong những nguyên nhân da sạm màu. Mức cortisol cao có thể gây ra hàng loạt các vấn đề về da như da nhờn, dễ nổi mụn, tăng sinh melanin, da bị sạm màu, xuất hiện các đốm nâu, thâm nám,…

10. Da bị sạm sau sinh

Sạm da sau sinh là tình trạng thường gặp ở nhiều phụ nữ do sự thay đổi nội tiết tố trong quá trình mang thai và sau khi sinh con. Các hormone như estrogen và progesterone tăng cao có thể kích thích sản xuất melanin, dẫn đến việc hình thành các đốm nâu, nám da, đặc biệt là ở vùng mặt, cổ và tay. Sạm da thường không gây hại đến sức khỏe, nhưng ảnh hưởng đến thẩm mỹ và sự tự tin của nhiều phụ nữ. Tình trạng này thường dần cải thiện sau một thời gian, nhưng cần chăm sóc da đúng cách để đạt hiệu quả tối ưu.

11. Da bị sạm đen có thể là biểu hiện của bệnh lý

Trong một số trường hợp, da bị sạm đen có thể là dấu hiệu của bệnh lý tiềm ẩn. Phổ biến ở phụ nữ là hội chứng buồng trứng đa nang gây mất cân bằng hormone dẫn đến các triệu chứng như kinh nguyệt không đều, tăng cân và sạm da. Ngoài ra, bệnh xơ gan có thể gây sạm đen do tích tụ bilirubin (một sản phẩm phân hủy của hemoglobin). Bệnh lý này còn đi kèm với các triệu chứng như mệt mỏi, vàng da và vàng mắt. Sạm da sau sinh cũng là một trong những trường hợp phổ biến

Thức khuya và căng thẳng là những nguyên nhân gây sạm da hàng đầu

Những vùng da dễ bị sạm đen

Các vùng da thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng mặt trời như mặt, cổ và tay là những nơi dễ bị sạm nhất. Vùng da mặt là khu vực tiếp xúc với ánh nắng mặt trời nhiều nhất. Trong khi đó, mọi người thường bỏ qua việc bôi kem chống nắng hoặc trang phục bảo hộ cho vùng cổ và bàn tay. Ngoài ra, các vùng da này cũng chịu tác động của môi trường xung quanh như ô nhiễm, gió bụi,… làm tăng nguy cơ bị sạm và lão hóa sớm.

Đối tượng và độ tuổi dễ bị sạm da

Phụ nữ mang thai, người lớn tuổi, người có tiền sử gia đình bị sạm da là những đối tượng dễ gặp phải tình trạng sạm da hơn so với những người khác. Nguyên nhân gây sạm da đối với những đối tượng này là do:

• Da sạm đen khi mang thai do thay đổi nội tiết tố trong cơ thể, đặc biệt là gia tăng hormone estrogen và progesterone dễ làm tăng sinh sắc tố da nguyên nhân gây sạm da và thường xuất hiện dưới dạng nám.
• Người lớn tuổi cũng dễ bị sạm da do quá trình lão hóa tự nhiên làm giảm khả năng tái tạo da và tăng nhạy cảm với tia UV, khiến da mỏng hơn, khô hơn và dễ bị tổn thương bởi các yếu tố bên ngoài.
• Yếu tố di truyền có thể ảnh hưởng đến cách da phản ứng với ánh nắng mặt trời và khả năng sản xuất melanin. Do đó, những người mang gen dễ bị sạm da, thâm nám cần chú trọng hơn trong việc bảo vệ và chăm sóc da.

Cách phòng ngừa sạm da mặt

Để phòng ngừa sạm da tay, mặt, chân hiệu quả, hãy áp dụng các biện pháp sau.

1. Tránh tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời

Bạn nên chủ động bảo vệ da trước ánh nắng mặt trời thông qua các bước sau:

• Luôn sử dụng kem chống nắng có chỉ số SPF từ 30 trở lên khi ra ngoài trời. Bôi lại kem chống nắng sau mỗi 2-3 giờ hoặc sau khi bơi, ra mồ hôi nhiều.
• Đội mũ rộng vành và đeo kính râm không chỉ bảo vệ da mặt khỏi tia UV mà còn bảo vệ vùng da quanh mắt khỏi bị lão hóa sớm.
• Hạn chế ra ngoài vào thời gian từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều khi tia UV mạnh nhất, gây hại nhiều nhất cho da.

2. Chú trọng chăm sóc da đúng cách

Chăm sóc da đúng cách bao gồm các bước làm sạch da và dưỡng da hằng ngày:

• Làm sạch da hằng ngày: Rửa mặt 2 lần mỗi ngày để loại bỏ bụi bẩn, dầu thừa và các tạp chất khác trên da. Sử dụng sản phẩm làm sạch dịu nhẹ, phù hợp với loại da của bạn.
• Dưỡng ẩm và phục hồi da: Sử dụng kem dưỡng ẩm chứa các thành phần như hyaluronic acid, ceramide để giữ cho da luôn mềm mịn và đủ ẩm. Ban đêm sử dụng các sản phẩm phục hồi da như serum chứa retinol hoặc vitamin C để tái tạo da và giảm thiểu tác động của các yếu tố gây sạm da.
• Tẩy tế bào chết định kỳ: Tẩy tế bào chết 1 – 2 lần mỗi tuần để loại bỏ lớp da chết, giúp da sáng mịn và cải thiện hiệu quả của các sản phẩm dưỡng da.

Lưu ý thêm khi dùng Ritinol không đúng cách có thể gây sạm da mặt

3. Chế độ ăn uống, sinh hoạt lành mạnh

Chế độ ăn uống và sinh hoạt hỗ trợ nuôi dưỡng và chăm sóc làn da từ bên trong:

• Bổ sung thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất: Ăn nhiều rau xanh, trái cây tươi giàu vitamin C, E và các chất chống oxy hóa để bảo vệ da từ bên trong. Các thực phẩm như cam, kiwi, bông cải xanh và cá hồi cũng rất tốt cho làn da.
• Uống đủ nước: Uống ít nhất 2 lít nước mỗi ngày để duy trì độ ẩm cho da và giúp da luôn tươi sáng.
• Giảm căng thẳng và ngủ đủ giấc: Căng thẳng và thiếu ngủ có thể dẫn đến tình trạng sạm da. Hãy cố gắng ngủ đủ 7 – 8 giờ mỗi đêm và áp dụng các phương pháp giảm căng thẳng như yoga, thiền hoặc các hoạt động thư giãn khác.

Chế độ ăn uống giàu vitamin và chất chống oxy hóa giúp cải thiện làn da thâm sạm

4. Sử dụng thực phẩm bổ sung chứa dưỡng chất hỗ trợ chăm sóc da

Các thực phẩm bổ sung chứa thành phần dưỡng chất tốt cho da có thể hỗ trợ cải thiện sạm nám, giúp da sáng và đều màu hơn:

• Collagen: Bổ sung collagen thông qua thực phẩm chức năng giúp duy trì độ đàn hồi và săn chắc cho da, đồng thời ngăn ngừa sự xuất hiện của các vết nám và sạm da.
• Vitamin tổng hợp: Sử dụng các loại vitamin tổng hợp chứa vitamin C, E và các khoáng chất như kẽm, selen để hỗ trợ sức khỏe làn da.
• Chất chống oxy hóa: Các sản phẩm chứa chất chống oxy hóa như resveratrol, coenzyme Q10 giúp bảo vệ da khỏi tổn thương bởi các gốc tự do và ánh nắng mặt trời.

Xem thêm: Hướng dẫn cách sạm da mặt tại nhà

Nên điều trị sạm da như thế nào hiệu quả?

Để cải thiện sạm da hiệu quả cần xác định nguyên nhân gây sạm và áp dụng phương pháp điều trị phù hợp. Dưới đây là các phương pháp điều trị sạm da phổ biến:

1. Điều trị sạm da do ánh nắng mặt trời

Điều trị sạm da do ánh nắng mặt trời bạn có thể dùng các sản phẩm chứa chất chống oxy hóa như vitamin C, E và niacinamide giúp bảo vệ da khỏi tác động của gốc tự do và làm sáng da. Các phương pháp điều trị bằng ánh sáng như laser hoặc Intense Pulsed Light (IPL) có thể giúp làm mờ các đốm sạm do ánh nắng mặt trời gây ra. Bên cạnh đó, hãy luôn sử dụng kem chống nắng thường xuyên ngay cả khi không tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng.

2. Cách trị sạm da mặt do nội tiết tố

Nếu sạm da do rối loạn nội tiết tố, bác sĩ có thể kê đơn thuốc điều chỉnh hormone hoặc các sản phẩm dưỡng da chứa hydroquinone, niacinamide, vitamin C, arbutin, axit kojic,… giúp giảm các vết sạm do nội tiết tố. Tuy nhiên, nên sử dụng theo hướng dẫn của bác sĩ để tránh tác dụng phụ.

3. Chữa sạm da do dùng mỹ phẩm không phù hợp

Ngay khi phát hiện da bị sạm do mỹ phẩm không phù hợp, bạn hãy ngừng sử dụng sản phẩm đó để ngăn ngừa tổn thương thêm. Nên chọn các sản phẩm chứa thành phần làm dịu và phục hồi da như ceramide, peptide hoặc allantoin để giúp da tái tạo. Nếu tình trạng da không cải thiện, nên đến khám bác sĩ da liễu để có hướng điều trị thích hợp.

4. Cách điều trị sạm da do thiếu vitamin và khoáng chất

Đối với tình trạng này bạn nên bổ sung các vitamin như C, E, B3 (niacinamide) cùng các khoáng chất như kẽm, sắt thông qua chế độ ăn uống hoặc thực phẩm chức năng. Đồng thời, sử dụng thêm các sản phẩm chăm sóc da chứa vitamin C và E giúp làm sáng da, giảm sạm và bảo vệ da khỏi tác hại của môi trường.

5. Một số phương pháp trị nám da tại nhà

Một số phương pháp hỗ trợ trị nám da sau đây có thể giúp bạn cải thiện sạm nám và giúp da sáng mịn hơn:

• Tẩy tế bào da chết hàng tuần: Tẩy tế bào chết giúp loại bỏ lớp da chết, thúc đẩy quá trình tái tạo da mới và làm sáng da. Có thể sử dụng các sản phẩm tẩy tế bào chết chứa axit glycolic, axit lactic hoặc các loại tẩy tế bào chết vật lý nhẹ nhàng.
• Đắp mặt nạ dưỡng da tự nhiên: Sử dụng các loại mặt nạ tự nhiên như mặt nạ từ nghệ, mật ong, nha đam hoặc sữa chua giúp làm sáng da, giảm sạm và cung cấp độ ẩm cho da.
• Thanh lọc cơ thể: Uống đủ nước, sử dụng nước detox từ các loại trái cây và rau củ để giúp thanh lọc cơ thể, thải độc tố và hỗ trợ làn da sáng mịn hơn.

6. Phương pháp điều trị nám da tại spa/thẩm mỹ viện

Các phương pháp sau đây thường được áp dụng tại các thẩm mỹ viện, spa, tuy nhiên bạn nên lưu ý lựa chọn địa chỉ làm đẹp uy tín để tránh “tiền mất tật mang”:

• Điều trị bằng laser: Các phương pháp laser như laser fractional có thể giúp phá vỡ các sắc tố melanin dưới da, làm mờ nám và sạm da hiệu quả.
• Chemical peel (lột da bằng hóa chất): Phương pháp này sử dụng các axit như axit glycolic hoặc axit salicylic để loại bỏ lớp da sạm màu, kích thích tái tạo da mới.
• Microdermabrasion (mài da vi điểm): Đây là phương pháp xâm lấn nhẹ giúp loại bỏ lớp tế bào da chết, cải thiện kết cấu da và giảm các đốm sạm.
• Mesotherapy: Phương pháp này đưa các dưỡng chất trực tiếp vào lớp trung bì của da, giúp làm sáng da, đều màu và giảm nám sạm.

Một số liệu pháp ở thẩm mỹ viện có thể giải quyết vấn đề sạm da ở phụ nữ

Sử dụng viên uống làm đẹp da

Một trong những phương pháp chính để giảm melanin là sử dụng các sản phẩm có khả năng điều tiết sự phát triển của tế bào Melanocytes – nơi sản xuất melanin, đồng thời làm giảm melanin tối màu và tăng cường melanin sáng màu, giúp làm mờ các vết nám sâu từ bên trong.

Viên uống RiTANA được sản xuất tại Mỹ với công nghệ tiên tiến, kết hợp các thành phần tự nhiên quý giá như L-Glutathione, tinh chất Sakura hoa anh đào Nhật Bản, chiết xuất lựu đỏ Địa Trung Hải (Pomegranate), P.Leucotomos, Collagen,… đã được chứng minh có khả năng hỗ trợ làm mờ sạm nám từ gốc rễ thông qua cơ chế kiểm soát sự phát triển của tế bào Melanocytes và ức chế hoạt động của enzyme Tyrosinase. Từ đó, giúp giảm sản xuất melanin tối màu, thúc đẩy sự phát triển của melanin sáng màu. Nhờ đó mà các vết nám trên da được làm mờ, mang đến làn da đều màu, mịn màng và sáng khỏe.

Viên uống RiTANA hỗ trợ làm mờ sạm nám, giúp da sáng và đều màu hơn

Hiểu rõ nguyên nhân gây sạm da là yếu tố tiên quyết trong quá trình điều trị và ngăn ngừa tình trạng này. Sạm da có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân nhưng nếu áp dụng các biện pháp phòng ngừa và điều trị phù hợp, bạn có thể giảm thiểu tác động của những tác nhân gây sạm, từ đó giữ cho làn da luôn tươi sáng và rạng rỡ.