Rối loạn sắc tố da gây ra nhiều vấn đề ở da như nám, tàn nhang, đồi mồi, sạm hoặc bạch biến… làm ảnh hưởng đến ngoại hình và sự tự tin của người mắc phải. Để cải thiện tình trạng da bị rối loạn sắc tố một cách hiệu quả, bạn cần hiểu rõ về vấn đề này và cùng chuyên gia tìm ra các biện pháp cụ thể qua nội dung chia sẻ dưới đây.

Rối loạn sắc tố da là gì?

Sắc tố là màu da của mỗi người. Rối loạn sắc tố da là tình trạng tăng hoặc giảm sắc tố da khiến cho màu da tối hơn hoặc sáng hơn bất thường. Cụ thể:

1. Tăng sắc tố da

Tăng sắc tố da (tên tiếng anh: hyperpigmentation) là hiện tượng da bị sạm đen hơn bình thường. Hiện tượng sẫm màu này xảy ra khi melanin – chất tạo màu sắc tự nhiên của da bị dư thừa và lắng đọng trên da làm hình thành các đốm, mảng sẫm màu hơn các vùng da xung quanh.(1)

2. Giảm sắc tố da

Cùng với tăng sắc tố da, giảm sắc tố da cũng là tình trạng rối loạn sắc tố da thường gặp. Khi cơ thể bị sụt giảm đáng kể lượng melanin sẽ gây ra tình trạng giảm sắc tố da, khiến cho da mất dần màu sắc ban đầu. (2)

Hình ảnh da bị rối loạn sắc tố melanin

Tàn nhang, nám với với các đốm nâu rối loạn sắc tố da mặt ảnh hưởng đến ngoại hình của người bệnh

Tàn nhang, nám với với các đốm nâu rối loạn sắc tố da mặt ảnh hưởng đến ngoại hình của người bệnh

Bạch biến là tình trạng giảm sắc tố da thường gặp

Nguyên nhân bị rối loạn sắc tố da

1. Tăng sắc tố da

1.1. Tiếp xúc thường xuyên với ánh nắng mặt trời

Tiếp xúc thường xuyên với ánh nắng mặt trời là tác nhân hàng đầu ra ra tình trạng tăng sắc tố da. Tia UV từ ánh nắng mặt trời sẽ kích thích sản sinh sắc tố melanin, melanin hoạt động như kem chống nắng tự nhiên để bảo vệ làn da. Tuy nhiên, sắc tố melanin sản sinh quá nhiều sẽ gây ra tình trạng sạm da, nám da, tàn nhang, đồi mồi…

1.2. Rối loạn nội tiết tố

Thay đổi nội tiết tố thời kỳ tiền mãn kinh – mãn kinh hoặc phụ nữ đang mang thai, sau sinh đều có thể gây rối loạn nội tiết tố và dẫn đến tăng sản sinh melanin. Sự mất cân bằng của 2 hormone estrogen và progesterone gây ra tình trạng tăng sắc tố da da, khiến da dễ bị sạm đen, nám và tàn nhang xuất hiện nhiều hơn.

1.3. Dùng thuốc

Một số loại thuốc như thuốc kháng sinh, thuốc chống sốt rét, thuốc điều trị ung thư cũng có thể là nguyên nhân gây tăng sắc tố da. Ngoài ra, tác dụng phụ của một số loại thuốc hóa trị hoặc thuốc điều trị bệnh khác cũng có thể làm tăng sắc tố da.

1.4. Lạm dụng mỹ phẩm

Lạm dụng mỹ phẩm, trang điểm quá thường xuyên khiến độc tố tích tụ trên da và làm tăng sắc tố da.

1.5. Lão hóa

Quá trình lão hóa da đã âm thầm diễn ra ở tuổi 25, nếu không được chăm sóc kỹ sẽ càng đẩy nhanh quá trình lão hóa da hơn. Một trong những dấu hiệu điển hình của lão hóa da là tăng sắc tố da khiến da sạm nám, không đều màu, xuất hiện nếp nhăn, giảm tính đàn hồi của da…

2. Giảm sắc tố da

Một số nguyên nhân gây ra tình trạng giảm sắc tố da như mắc bệnh bạch tạng, chăm sóc da không đúng cách hoặc điều trị laser không đúng kỹ thuật.

Lạm dụng mỹ phẩm không rõ nguồn gốc, xuất xứ cũng là nguyên nhân gây rối loạn sắc tố da

Các loại rối loạn sắc tố da thường gặp

1. Tăng sắc tố da

1.1. Nám

Nám da là tình trạng tăng sắc tố da phổ biến, đặc trưng bởi các mảng, đốm sắc tố có màu nâu hoặc đen. Nám có thể đậm và nhạt dần theo thời gian, tình trạng nám thường nặng hơn vào mùa hè và nhẹ hơn vào mùa đông. Nám thường xuất hiện ở những vùng như 2 bên má, trán, mũi và quanh môi, một số trường hợp còn xuất hiện ở cổ, cánh tay…

1.2. Tàn nhang

Tàn nhang cũng là tình trạng tăng sắc tố thường gặp với các đốm, mảng có màu nâu từ nhạt đến đậm với kích thước khoảng 1-5mm, xuất hiện nhiều ở các vị trí thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng mặt trời như mặt, cổ, tay… Những vết tàn nhang có thể khác nhau về kích thước và màu sắc. Tàn nhang cũng có xu hướng giảm dần khi bạn già đi, các vết đồi mồi có thể thay thế các nốt tàn nhang nếu không có biện pháp chăm sóc da đúng cách.

1.3. Đồi mồi

Đồi mồi là các đốm màu nâu, xám hoặc đen xuất hiện trên da. Các đốm sậm màu này thường khá phẳng trên bề mặt da với kích thước và hình dáng không đồng đều. Đồi mồi xuất hiện ở nhiều vùng da trên cơ thể và nhiều nhất ở những vùng da tiếp xúc thường xuyên với ánh nắng mặt trời. Theo thời gian, nếu không có biện pháp can thiệp những vết đồi mồi sẽ tăng dần về kích thước và đậm màu hơn.

1.4. Sạm da

Sạm da là tình trạng da xuất hiện các nốt hoặc những mảng, vùng da sạm màu hơn các vùng da khác do tăng sắc tố. Sạm da có thể xảy ra trên toàn bộ da của cơ thể. Các vết sạm có màu nâu nhạt, nâu đậm hoặc đen với nhiều kích thước khác nhau.

2. Giảm sắc tố da

2.1. Bạch biến

Bệnh bạch biến là tình trạng giảm sắc tố da phổ biến, bệnh đặc trưng bởi các dát, mảng giảm sắc tố da so với các vùng da xung quanh, không gây ngứa, không đóng vảy. Đây là bệnh lành tính, không lây, có thể gặp ở mọi lứa tuổi. Hiện vẫn chưa rõ nguyên nhân của bệnh bạch biến. Một số giả thuyết cho rằng, bệnh bạch biến có thể do ảnh hưởng của bệnh tự miễn hoặc do di truyền.

2.2. Các chứng rối loạn sắc tố da khác

Các tình trạng như lang ben, bệnh vảy nến, viêm da dị ứng cũng ảnh hưởng đến sắc tố da.

Chẩn đoán rối loạn sắc tố da

Thông thường, đối với các trường hợp rối loạn sắc tố da, cách chẩn đoán chủ yếu dựa vào đánh giá lâm sàng, quan sát kiểm tra tình trạng da bị ảnh hưởng. Nếu trường hợp mắc bệnh bạch biến bác sĩ có thể dùng đèn soi để xác định các vùng da mất sắc tố khó nhìn thấy bằng mắt thường.

Ngoài ra, tùy từng trường hợp cụ thể, bác sĩ có thể chỉ định thêm một số xét nghiệm khác để chẩn đoán bệnh hoặc phân biệt với các bệnh lý khác.

Bác sĩ da liễu sẽ kiểm tra tình trạng rối loạn sắc tố da trước khi lên phác đồ điều trị

Rối loạn sắc tố da có chữa được không?

Hầu hết các tình trạng rối loạn sắc tố da đều có thể cải thiện được, tuy nhiên cần được can thiệp sớm bằng các biện pháp khoa học và phải kiên trì trong thời gian dài mới đem lại kết quả. Ngoài ra, các tình trạng rối loạn sắc tố da rất dễ tái phát, bạn phải duy trì thói quen chăm sóc và bảo vệ da đúng cách, để phòng ngừa tái phát và ngăn ngừa quá trình lão hóa da đến sớm.

Cách trị rối loạn sắc tố da đúng khoa học

Tùy thuộc vào từng tình trạng mà bác sĩ da liễu sẽ lên phác đồ điều trị phù hợp. Một số phương pháp điều trị tình trạng rối loạn sắc tố da phổ biến như:

1. Thuốc uống

Để điều trị tình trạng tăng sắc tố da bác sĩ da liễu có thể chỉ định thuốc uống để hạn chế tối đa việc sản xuất sắc tố quá mức. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn và hiệu quả sử dụng, bạn không được tự ý dùng thuốc khi chưa có sự chỉ định của bác sĩ.

Đối với bệnh bạch biến do giảm sắc tố da, bác sĩ có thể chỉ định thuốc để ngăn hệ thống miễn dịch phá hủy tế bào hắc sắc tố và cải thiện vẻ ngoài của da.

2. Kem bôi ngoài da

Các loại kem bôi ngoài da có tác dụng ức chế sản sinh sắc tố dư thừa. Tùy theo tình trạng da mà bác sĩ chỉ định loại kem bôi phù hợp.

3. Laser

Đây là cách chữa rối loạn sắc tố da. Dùng những chùm tia laser đơn sắc để phá hủy sắc tố da. Tuy nhiên, nếu không thực hiện đúng cách có thể gây tổn thương da. Do đó, để đảm bảo an toàn bạn nên thực hiện tại những cơ sở y tế uy tín.

4. Liệu pháp ánh sáng

Liệu pháp này sử dụng ánh sáng với cường độ cao, có tác dụng làm hài hòa sắc tố da, giúp khôi phục làn da tự nhiên và đều màu.

5. Tẩy sắc tố da

Phương pháp này được áp dụng với người bị bạch biến. Tuy nhiên, tẩy sắc tố da hiếm khi được sử dụng và thường dùng cho người bị bạch biến hơn một nửa cơ thể. Đây là lựa chọn cho những người đã mất hầu hết màu da tự nhiên và không muốn tiếp tục điều trị phục hồi màu da.

6. Peel da

Peel da là lựa chọn để cải thiện các vấn đề tăng sắc tố như nám, tàn nhang, đồi mồi… Phương pháp này được thực hiện bằng cách sử dụng các dung dịch hóa chất như acid salicylic, acid lactic, acid glycolic… với nồng độ khác nhau để làm đứt gãy liên kết các tế bào sừng ở nhiều mức độ nông – sâu khác nhau. Sản phẩm peel da còn kết hợp với các thành phần giúp trắng sáng, kháng viêm, chống oxy hóa… có tác dụng loại bỏ tế bào chết, sáng da, thúc đẩy quá trình tái tạo da mới.

7. Các bài thuốc dân gian

Nhiều người truyền tai nhau các bài thuốc dân gian để điều trị rối loạn sắc tố da. Tuy nhiên, hầu hết các bài thuốc dân gian truyền miệng này đều chưa được kiểm chứng về độ an toàn và hiệu quả sử dụng. Do đó, trước khi áp dụng bất kỳ bài thuốc dân gian nào để điều trị rối loạn sắc tố, người bệnh nên tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa da liễu.

Phòng ngừa rối loạn sắc tố da

Một số biện pháp đơn giản giúp phòng ngừa rối loạn sắc tố da như:

1. Sử dụng kem chống nắng

Sử dụng kem chống nắng là biện pháp quan trọng để bảo vệ da khỏi tác động của tia UV từ ánh nắng mặt trời. Bạn cần sử dụng kem chống nắng mỗi ngày và đừng quên thoa lại sau 3-4 giờ/lần để ngăn chặn sự hấp thu hoặc phản xạ của tia UV, giúp bảo vệ da tốt hơn.

2. Chế độ dinh dưỡng lành mạnh

Bạn nên tăng cường bổ sung các thực phẩm giàu dưỡng chất để tăng cường sức đề kháng cho da và duy trì độ đàn hồi, căng mịn của da. Một số thực phẩm “vàng” cho làn da như các loại rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, cá, đậu nành, ngũ cốc… Bên canh đó, bạn cần uống đủ nước mỗi ngày để duy trì độ ẩm cho làn da.

3. Chăm sóc da đúng cách

Để chăm sóc làn da giúp ngăn ngừa tình trạng rối loạn sắc tố da và các vấn đề da lão hóa khác bạn cần tẩy trang 2 lần vào sáng và tối, rửa mặt đúng cách với rửa rửa mặt, tẩy tế bào chết 2-3 lần/tuần cho da, sử dụng nước toner cân cân bằng da, sử dụng kem dưỡng ẩm và có thể sử dụng thêm các sản phẩm da chuyên sâu khác.

Ritana – Viên uống hỗ trợ nuôi dưỡng làn da từ bên trong

Một số dưỡng chất thiên nhiên quý như: Sakura (chiết xuất hoa anh đào Nhật Bản), Marine Collagen Peptide, L-Glutathione, Pomegranate (chiết xuất lựu đỏ Địa Trung Hải), White Peony, P.Leucotomos,… (có trong viên uống RiTANA) được chứng minh có khả năng hỗ trợ làm mờ các vết nám, sạm, tàn nhang, đồi mồi do tăng sắc tố nhờ vào cơ chế giảm Melanin tối màu và tăng sinh Melanin sáng màu. Đồng thời, giúp nuôi dưỡng làm da và bảo vệ làn da từ bên trong bằng cơ chế tái tạo cấu trúc nền, giúp da căng mướt, mịn màng và rạng rỡ.

2 viên RiTANA mỗi ngày hỗ trợ cải thiện tình trạng tăng sắc tố da

Rối loạn sắc tố da là vấn đề da liễu phổ biến có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi. Do đó, bạn cần nắm rõ những thông tin về rối loạn sắc tố da, từ đó có biện pháp can thiệp sớm cũng như áp dụng những phương pháp chăm sóc và bảo vệ da khoa học.