Nám nội tiết là gì? Nguyên nhân hình thành và dấu hiệu nhận biết

Nám nội tiết là những đốm nâu đậm màu, đối xứng hai bên gò má

Nám nội tiết là gì?

Nám nội tiết là những đốm nâu sậm màu, “mọc lên” chủ yếu ở hai bên gò má do sự suy giảm nồng độ hormone Estrogen, khiến sắc tố da melanin gia tăng quá mức. Chân nám nội tiết tố thường nằm ở lớp đáy của tầng thượng bì, đôi khi có thể ăn sâu xuống tận lớp trung bì da.

1. Hiểu thêm về Estrogen

Estrogen là yếu tố liên quan trực tiếp đến sự hình thành và phát triển của nám da nội tiết. Vì vậy, những thông tin dưới đây sẽ giúp mọi người hiểu hơn về loại hormone quan trọng này.

• Khái niệm:

Estrogen là một hormone sinh dục được sản xuất chủ yếu bởi buồng trứng ở nữ giới và tinh hoàn ở nam giới. Ngoài ra, tuyến thượng thận và các mô mỡ cũng tham gia vào quá trình “chế tạo” Estrogen cho cơ thể. Mặc dù, hormone này có ở cả hai giới, nhưng chị em tạo ra hàm lượng Estrogen nhiều hơn đấng mày râu.

• Phân loại:

Estrogen có 3 loại: Estradiol (E2) - Phổ biến nhất ở phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ; Estrone (E1) - Cơ thể sản xuất nhiều sau khi mãn kinh và Estriol (E3) - Nồng độ tăng cao trong thời kỳ mang thai, đạt đỉnh khi sinh.

• Vai trò:

Estrogen đảm nhiệm nhiều vai trò khác nhau. Đối với nữ giới, hormone này giúp phát triển và định hình các đặc điểm sinh dục nữ gồm ngực, mông, lông mu, nội mạc tử cung và điều hòa chu kỳ kinh nguyệt… Đối với nam giới, Estrogen góp phần thúc đẩy sự trưởng thành của tinh trùng và duy trì ham muốn tình dục.

2. Phân biệt nám da nội tiết và nám da thông thường

Mọi người có thể nhận diện được nám do nội tiết, cũng như điểm giống và khác nhau giữa nám nội tiết và nám thông thường thông qua những biểu hiện đặc trưng dưới đây:

Các loại nám da phổ biến: Nguyên nhân, dấu hiệu và tác hại

Nám da là một bệnh lý da thường gặp ở nữ giới. Tuy nhiên, không phải chị em nào cũng biết, nám được phân thành nhiều loại, mỗi loại sẽ có đặc điểm...

Xem tiếp

Nguyên nhân gây nám nội tiết là gì?

Nám do nội tiết xảy ra do rối loạn nội tiết tố. Vì vậy, những yếu tố làm thay đổi nồng độ hormone trong cơ thể, đặc biệt là Estrogen được xem là nguyên nhân gây nám do nội tiết.(2)

1. Mang thai, sau sinh, tiền mãn kinh và mãn kinh

Hầu hết phụ nữ ở những thời kỳ đặc biệt như đang mang thai, sau sinh, tiền mãn kinh và mãn kinh đều gặp phải tình trạng tăng sắc tố da. Từ tình trạng tăng sắc tố da bất thường, nhiều trường hợp phát triển thành nám nội tiết. Điều này được lý giải là bởi ở những giai đoạn này, chị em có thay đổi lớn về nội tiết tố, trong đó phải kể đến sự sụt giảm của nồng độ hormone Estrogen. Lượng Estrogen suy giảm làm kích thích sản sinh Melanin dẫn đến nám.

Thay đổi nồng độ hormone khi mang thai khiến chị em bị nám nội tiết

11 cách trị nám sau sinh tại nhà bằng phương pháp tự nhiên

Xuất hiện “lớp mặt nạ sẫm màu” sau sinh khiến nhiều mẹ bỉm sữa tự ti về diện mạo của mình. Để tháo bỏ lớp mặt nạ khiến chị em mất ăn mất ngủ này,...

Xem tiếp

2. Dùng thuốc tránh thai

Nghiên cứu chỉ ra, khoảng 10-25% phụ nữ dùng thuốc tránh thai bị nám da. Mối liên hệ giữa thuốc tránh thai và sự phát triển của nám da là sự phản ứng của cơ thể với Progestin - một dạng của hormone Progesterone có trong thuốc tránh thai. Thành phần này gây ra tác dụng phụ là kích thích hình thành và làm lan rộng nám da, nhất là khi đốm nám nội tiết tố tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời.

3. Căng thẳng, mệt mỏi trong thời gian dài

Khi mệt mỏi và căng thẳng kéo dài, cơ thể sẽ gia tăng sản xuất hormone Cortisol để đối phó với tình trạng này. Nồng độ Cortisol tăng cao sẽ làm mất cân bằng nồng độ Estrogen, từ đó thúc đẩy sản sinh sắc tố da melanin, tạo thành đốm nám do nội tiết tố thay đổi bất thường.

4. Rối loạn tuyến giáp

Ngoài hormone sinh dục, các hormone do tuyến giáp sinh ra cũng có thể gây ra nám da. Những người bị rối loạn tuyến giáp tức sự thay đổi bất thường của các hormon do bộ phận này sản xuất ra sẽ có nguy cơ bị nám da cao hơn khoảng 4 lần so với người không bị rối loạn tuyến giáp.

Ngoài ra, trường hợp có chu kỳ kinh nguyệt không đều (rối loạn kinh nguyệt) cũng dễ bị nám da nội tiết. Chính vì nguyên nhân gây nám nội tiết xuất phát từ bên trong cơ thể, thế nên nếu chỉ áp dụng các phương pháp trị nám bên ngoài sẽ không thể loại bỏ tận gốc loại nám “cứng đầu” này.

Nám do nội tiết tốt có ngăn ngừa được không?

Thiết lập sự cân bằng mức độ nội tiết tố là chìa khóa để ngăn ngừa và quản lý nám do nội tiết tố. Dưới đây là những cách giúp cân bằng nội tiết tố, phòng chống nám chân sâu mà mọi người có thể áp dụng ngay tại nhà. 

1. Kiểm soát căng thẳng

Để giảm căng thẳng, mọi người nên thư giãn bằng các liệu pháp như thiền, yoga, nghe nhạc, đọc sách, vẽ tranh... Cố gắng dành ít nhất 10-15 phút mỗi ngày cho những hoạt động nhẹ nhàng này sẽ giúp đưa mức hormone Cortisol về trạng thái bình thường, nhờ đó giải tỏa căng thẳng.

2. Chế độ ăn uống hợp lý

Thực đơn ngăn ngừa nám mảng nội tiết lý tưởng cần cung cấp cho cơ thể những chất chống oxy hóa và chất béo không bão hòa từ các thực phẩm như: Rau củ, trái cây, cá hồi, bơ, dầu ô liu, hạt chia, hạt óc chó…  Đồng thời, nên hạn chế hoặc không sử dụng các loại dầu thực vật từ hướng dương, ngô, cải dầu, đậu tương, đậu phộng và thực phẩm chứa nhiều đường, muối, chất béo bão hòa như thức ăn nhanh, đồ chiên, đồ đóng hộp, đồ đông lạnh ăn liền…

3. Hoạt động thể chất

Hoạt động thể chất ảnh hưởng mạnh mẽ đến sức khỏe nội tiết tố. Ngoài việc cải thiện lưu lượng máu đến cơ bắp, tập thể dục giúp tăng cường tín hiệu và thay đổi mức độ hormone, giảm nguy cơ mắc bệnh, cải thiện cơ bắp cũng như duy trì làn da săn chắc, tươi trẻ, hạn chế hình thành nám da.

Mọi người có thể lựa chọn bất kì bộ môn nào, chẳng hạn: đi bộ, chạy bộ, đạp xe, thể dục nhịp điệu, gym, yoga… Nhưng để mang lại lợi ích tốt nhất cho cơ thể, cần tập luyện thể dục thể thao đều đặn mỗi ngày với ít nhất 30 phút/lần.

4. Hạn chế dùng caffeine

Những loại thức uống chứa caffeine như cà phê, ca cao, trà… có thể giúp tinh thần tỉnh táo và tăng khả năng tập trung, nhưng lại gây xáo trộn nội tiết tố. Vậy nên, để ngăn nám da nội tiết, mọi người cần hạn chế sử dụng đồ uống có caffeine.

5. Ngủ đủ giấc

Giấc ngủ ngon giúp phục hồi sức khỏe và kiểm soát hormone căng thẳng Cortisol vào buổi sáng. Đặt mục tiêu ngủ 7-8 tiếng chất lượng mỗi ngày bằng cách chuẩn bị phòng ngủ thoáng mát, sạch sẽ và yên tĩnh sẽ giúp điều hòa nội tiết tố, giảm nám, làm chậm lão hóa. gìn giữ nét tươi trẻ cho làn da.

Ngủ đủ giấc giúp ổn định nội tiết tố, hạn chế hình thành nám

6. Quản lý cân nặng

Duy trì một trọng lượng vừa phải giúp ổn định nồng độ nội tiết tố, vì thừa cân/béo phì có liên quan chặt chẽ đến sự mất cân bằng hormone, dẫn đến các biến chứng về độ nhạy insulin, sức khỏe sinh sản và lão hóa da sớm (nám, vết chân chim, nếp nhăn… ).

Nhiều nghiên cứu chỉ ra, quản lý cân nặng chặt chẽ (giảm cân khi thừa cân) có thể đảo ngược tình trạng này. Để giữ được trọng lượng cơ thể hợp lý, mọi người cần thực hiện chế độ ăn uống và tập luyện khoa học, tránh dùng sản phẩm tiêu mỡ, giảm cân cấp tốc làm ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể.

Xây dựng lối sống lành mạnh giúp cân bằng nội tiết tố là mục tiêu trọng tâm trong chiến lược ngăn ngừa nám nội tiết. Bên cạnh đó, mọi người nên đến bệnh viện da liễu khám da (soi da) định kỳ để phát hiện sớm biểu hiện nám do nội tiết, kịp thời ngăn chặn sự bùng phát của những đốm nám chân sâu này.

Nám nội tiết có chữa được không?

Nám da do nội tiết có thể chữa khỏi, nhưng cần điều trị lâu dài và đúng cách. Đối với loại nám “cứng đầu” này, chuyên gia sẽ kết hợp hai phương pháp chữa trị: Một là trị từ nguyên nhân - tập trung vào việc cân bằng nội tiết tố và hai là trị từ cơ chế - ức chế sản sinh sắc tố da melanin.

Sự phối hợp chữa trị nám nội tiết này sẽ giúp làm mờ đốm nám cũ và hạn chế sự hình thành đốm nám mới. Tuy nhiên, trường hợp nám lâu năm, bác sĩ có thể phải sử dụng đến các kỹ thuật thẩm mỹ tiên tiến như laser để loại bỏ chân nám sâu, đẩy nhanh quá trình trị nám da.

Một số câu hỏi thường gặp về nám nội tiết

Xoay quanh nám da nội tiết có rất nhiều câu hỏi được đặt ra. Trong đó, mọi người dành nhiều sự quan tâm nhiều nhất đến 3 vấn đề sau đây:

1. Mức độ Estrogen cao có thể gây ra nám da nội tiết không?

Rối loạn nội tiết tố không chỉ là giảm mà còn bao hàm cả tình trạng tăng nồng độ hormone một cách bất thường. Việc tăng hay còn gọi là thừa nội tiết tố (phổ biến là thừa Estrogen) cũng ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe, sắc đẹp của làn da và đương nhiên có thể gây ra nám nội tiết tố.

2. Nám nội tiết có tự hết không?

Chuyên gia chia sẻ, nám da do rối loạn nội tiết tố tạm thời trong lúc mang thai hoặc dùng thuốc tránh thai có thể tự hết khi nồng độ các hormone trở lại trạng thái bình thường mà không cần điều trị. Nhưng, để những đốm nám nội tiết tố mờ hẳn, cần mất thời gian dài, có thể vài tháng hoặc vài năm.
Một điều cần lưu ý nữa là không phải ai bị nám nội tiết cũng tự khỏi. Rối loạn nội tiết là một vấn đề phức tạp, do nhiều yếu tố gây ra, thế nên việc thăm khám và điều trị theo phác đồ của bác sĩ da liễu là điều cần thiết.

3. Nám nội tiết nên uống thuốc gì?

Các loại thuốc thường được bác sĩ da liễu chỉ định trong quá trình điều trị nám do rối loạn nội tiết tố có thể kể đến như:

• Hydroquinone (Dạng kem, lotion, gel để thoa lên da).
• Tretinoin và Corticosteroid.
• Axit Azelaic hoặc Axit Kojic.
• Ascorbic Acid (vitamin C).

Tác dụng chính của những loại thuốc này là làm sáng da, giúp xóa mờ vết nám. Tuy nhiên cần lưu ý, khi sử dụng thuốc trị nám, mọi người cần tuân thủ theo kê đơn của bác sĩ để tránh tác dụng phụ, chẳng hạn: ngứa, rát, đỏ, khô, nổi mụn hoặc phát ban trên da.

Bác sĩ sẽ kê đơn thuốc trị nám phù hợp với tình trạng da của mỗi người

Thuốc điều trị nám do nội tiết được bác sĩ cân nhắc cẩn thận dựa trên tuổi tác, nguyên nhân gây rối loạn nội tiết, tình trạng sức khỏe, loại da và nhu cầu thẩm mỹ của mỗi người. Đó là lý do mà loại thuốc và liều lượng thuốc dùng để trị nám ở từng người sẽ có sự khác biệt.

Nám nội tiết hình thành do nội tiết tố thay đổi, cần cân bằng nồng độ các hormone mới có thể đánh bật chân nám sâu này. Cùng với đó, mọi người nên bổ sung dưỡng chất thiên nhiên có khả năng ức chế sản xuất melanin như bộ tinh chất trong RiTANA - Viên uống trắng da, hỗ trợ làm mờ nám để ngăn sự bùng phát và chuyển nặng của các đốm nám, giúp duy trì làn da tươi trẻ từ bên trong.